Zadania własne gminy obejmują w szczególności sprawy:
· ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej,
· gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego,
· wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymywania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz,
· lokalnego transportu zbiorowego,
· ochrony zdrowia,
· pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych,
· gminnego budownictwa mieszkaniowego,
· edukacji publicznej,
· kultury, w tym bibliotek gminnych i innych placówek upowszechniania kultury,
· kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych,
· targowisk i hal targowych,
· zieleni gminnej i zadrzewień,
· cmentarzy gminnych,
· porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenie i utrzymanie miejskiego magazynu przeciwpowodziowego,
· utrzymania miejskich obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych,
· polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ciąży opieki socjalnej, medycznej i prawnej,
· wspierania i upowszechniania idei samorządowej,
· promocji miasta,
· współpracy z organizacjami pozarządowymi,
· współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw.
Ponadto:
· Ustawy mogą nakładać na gminę obowiązek wykonywania zadań zleconych z zakresu administracji rządowej, a także z zakresu organizacji przygotowań i przeprowadzenia wyborów powszechnych oraz referendów.
· Zadania z zakresu administracji rządowej miasto może wykonywać również na podstawie porozumienia z organami tej administracji.
· Miasto może wykonywać zadania z zakresu właściwości powiatu oraz zadania z zakresu właściwości województwa na podstawie porozumień z tymi jednostkami samorządu terytorialnego.
· W celu wykonywania zadań miasto może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.
· Miasto może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie.
Zadaniami użyteczności publicznej, w rozumieniu ustawy, są zadania własne miasta, określone w art. 7 ust. 1, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych.
· Wykonywanie zadań publicznych może być realizowane w drodze współdziałania między jednostkami samorządu terytorialnego.
· Miasta, związki międzygminne oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego mogą sobie wzajemnie bądź innym jednostkom samorządu terytorialnego udzielać pomocy, w tym pomocy finansowej.